Jarosław Dumanowski, „Wszystko smakiem poznasz”. Książka kucharska hrabiów na Włodawie i Różance z 1757 roku
Sala Sztukmistrza Hades Szeroka
To opowieść o niezwykłej, rękopiśmiennej książce kucharskiej rodziny Pociejów, którą spisano jako zbiór różnych tekstów kulinarnych i prawdziwą syntezę staropolskiej wiedzy o kuchni i smaku. Książka powstała na pograniczu Lubelszczyzny i Wołynia, należała do Rozalii Pociejowej, żony strażnika litewskiego Antoniego, bratanka słynnego hetmana Ludwika Konstantego, a potem do jej córki Ludwiki Honoraty Lubomirskiej. Rozalia i Antoni byli właścicielami Włodawy, Różanki i Terespola, Uściługa i innych dóbr na Litwie i Ukrainie.
Tysiąc przepisów kulinarnych to opowieść o poście, smaku, diecie, zdrowiu i tradycjach rodziny Pociejów i Zahorowskich: najpierw prawosławnych, potem grekokatolików i wreszcie katolików. Pociejowie i Zahorowscy budowali miasta i rezydencje ściągając do nich Żydów i dbając o ich synagogi, dostęp do koszernego jedzenia, otaczając opieką żydowskich piekarzy, rzezaków, rzeźników, aptekarzy, złotników, kupców, krawców.
Będzie to opowieść o gotowaniu, pieczeniu, technikach kulinarnych i zapomnianych daniach (no bo cóż jest arcykasza, o banalnym majmuszu czy abuchtach nie wspomniawszy), ale przede wszystkim opowieść o ludziach: dlaczego jedli co innego niż my, nigdy nie słyszeli o kotlecie schabowym i naszym bigosie, smakowało im co innego i nawet nie mogli sobie wyobrazić naszej dziwacznej kuchni.
Fot. Mikołaj Kuras dla Urzędu Marszałkowskiego
Województwa Kujawsko-Pomorskiego